Verksmiðjan - nýsköpunarkeppni 2019
Verksmiðjan – nýsköpunarkeppni 2019
Í byrjun desember 2018 er kynnt til sögunar nýtt verkefni Verksmiðjan sem átti að vera nýsköpunarkeppni fyrir unglinga á grunnskólastigi. Þetta hljómaði vel og aðstoðarskólastjórinn Lára Bergljót hvatti mig eindregið til þess að taka þátt í þessu verkefni fyrir hönd skólans og stýra því. Ég viðurkenni að mér fannst þetta mjög spennandi og öngrandi verkefni þar sem það er ekki hefð fyrir slíkri vinnu í skólanum og nemendur ekki beint þjálfaðir í að vinna slíka vinnu sem nýsköpunarhugsunin er. Niðurstaðan var sú að fara á kynningarfund í fab-labinu á Selfossi þar sem farið var yfir hugmyndirnar og kynnt hverjir stæðu að verkefninu. Að verkefninu standa Samtök iðnaðarins, Nýsköpunarkeppni grunnskólanna, Fab Lab á Íslandi, menntamálaráðuneytið, Nýsköpunarmiðstöð Íslands, Listasafns Reykjavíkur og RÚV.
Fyrir hönd skólans fór undirrituð og Lára Bergljót
aðstoðarskólastjóri Bláskógaskóla Reykholti
á kynningarfund hjá Fablab á Selfossi um verkefnið.
Þar kom fram að verkefnið er tilraunaverkefni og er enn í
mótun. Vefsíða verkefnisins kemur upp í janúar nk. Hugur Rúv-manna er að, þó
svo að öll innsend verkefni komist ekki áfram verði hinum fylgt eftir og þróuð
áfram og nemendur verði hvattir til að senda inn myndbönd af verkum sínum (með
útskýringum og frásögn af framgangi mála – myndbandið yrði væntanlega unnið
jafnhliða verkefninu/viðfangsefninu sjálfu.) Þá kom einnig á fundinum að
nemendur mættu nýta sér aðstoð frá þeim fyrirtækjum sem standa að keppninni.
Einnig kom fram á fundinum að nemendur leita gjarnan til nærsamfélagsins um
aðstoð og hafi það gefist vel.
Eftir
kynningarfundinn var ákveðið endanlega að taka þátt í verkefninu og Verksmiðjan
kynnt fyrir nemendum á unglinastigi (19.12.) og var strax áhugi hjá nokkrum
nemendum að taka þátt. Þá var næsta skref á senda kynningarbréf (20.12) heim
til foreldra og þeir beðnir um að ræða málið heima en einnig að aðstoða
skólann/nemendur eins og hægt væri m.a. að hvetja þau til dáða. Hjálpa þeim að
komast af stað með verkefnið og jafnvel útvega efni sem þarf til að gera
verkefnið að veruleika ef þess þyrfti.
Í kynningarbréfinu til foreldra stóð m.a:
Verksmiðjan hvetur ungt fólk til
að taka eftir hugmyndum sínum og umhverfi og finna lausnir á ýmsum vandamálum,
stórum sem smáum. Þátttakendum er fylgt eftir og þeir myndaðir af
framleiðsluteymi RÚV. Fimm sjónvarpsþættir
um Verksmiðjuna, iðngreinar og nýsköpun verða sýndir á RÚV í vor.
Keppninni er skipt niður í 3 skref:
1.
Nemendur senda inn hugmyndir sínar í gegnum
vefsíðu – síðasti skiladagur er 7.febrúar
2.
30 hugmyndir eru valdar til þess að þróa áfram –
hugmyndir frá öllum svæðum landsins komast að þeas suðurland fær ákv. pláss –
þeas hugmyndum verður jafnað á landshluta. 10 bestu hugmyndirnar af þessum 30
verða þróaðar áfram með að stoð FabLab smiðjanna og nemendur fá jafnframt að
vinna með fyrirtækjum í atvinnulífinu. Hugmyndunum verða gerð skil á heimasíðu
Verksmiðjunnar (sem verðu opnuð í janúar)
3.
Sigurvegarinn verður síðan kynntur á lokahátíð
Verksmiðjunnar – 24. maí.
Hugmyndin sem vinnur fer í
framleiðslu og verður að veruleika.
Í Bláskógaskóla hefur ekki verið
mikið unnið á þessum nótum og við aldrei tekið þátt í nýsköpunarkeppni
grunnskólanna, http://nkg.is/, en það á ekki að vera nein fyrirstaða. Eins og
staðan er núna þá hefur ekki verið ákveðið hvaða kennari muna aðstoða þá
nemendur sem taka þátt við verkefnin né undir hvaða tíma þetta fellur. Ef það
eru margir sem taka þátt verður líklega búinn til hópur og hann látinn falla
undir valtíma en ef þetta eru einungis einn eða tveir einstaklingar/hópar þá
verður fundið út í samráði við viðkomandi hvaða form væri best að hafa á
vinnunni. Ráðleggingar þeirra sem hafa reynslu af svona vinnu er að þetta sé
frekar einstaklingsverkefni eða tveggja manna verk en stærri hópur.
Þess skal getið að verkefnin eru ekki miðuð við einhverja
eina eða tvær greinar heldur er leitast við að fá hugmyndir á sem víðustum
grunni rafmagn, tré, járn, plast, tölvur, forritun, myndverk, videoverk,
þ.e.a.s hönnun í víðasta skilningi þess
orðs. Í dag er endurnýting ,,í tísku“ og er kannski vert að beina sjónum sínum
að þeim vettvangi.
Eftir
jólafrí var áhuginn kannaður hjá nemendum og voru 11 nemendur af 19 sem vildu
taka þátt og þau höfðu notað jólaleyfið til þess að hugsa um nýjar hugmyndir og
flesti komnir með einhverja mynd af því hvað þau ætluðu að vinna. Búinn var til
vinnuhópur sem fékk úthlutað tvær kennslustundir á föstudögum meðan að
verkefnið væri í gangi. Einnig voru
nemendur hvattir til heimavinnu. 11. Janúar
fer síðan formleg vinna af stað. Þá var nemendum kynntar vefsíður og önnur náms-
og hjálpargögn til þess að átta sig á vinnubrögðum sem þarf að tileinka sér í
þessari vinnu.
Þegar að verkefnið var aðeins komið af stað og nemendur
búnir að hugsa um hvernig þau gætu útfært sína hugmynd að kröfum keppninnar og
það að koma því frá sér sem manni dettur í hug. Þau fengu verkefnablað frá
kennaranum til þess að vinna eftir þar sem ákveðinn ,,strúktúr“ var settur upp. Þá var sett upp námslota í námsumhverfinu Mentor sem skólinn notar. Þar inni var efni til að
vinna útfrá . Þar voru nemendur hvattir til þess að vista nýsköpunarblaðið sitt
(sem kennarinn útbjó) á spjaldtölvunni sinni og vinna það þar – einnig að hlaða
niður hugarkortsappi og nýta það til þess að velta upp öllum hliðum á
verkefninu sem þau voru að vinna í. Þau voru hvött til þess að vanda alla
undirbúningsvinnu vel og hafa hana nákvæma. Það myndi auðvelda vinnuna á síðari
stigum. Þessari vinnu átti að ljúka fyrir 7. febrúar.
Í námslotunni var lögð áhersla á að Í aðalnámskrá
grunnskóla 2013 er lögð áhersla á að nemendur komi að nýsköpun í flestum
námsgreinum. Orðið nýsköpun kemur fyrir 22svar fyrir í mismunandi greinum.
Þar er lögð áhersla á að nemandinn sé virkur í hönnunarferli og móti útlit og
uppbyggingu hluta miðað við notkun þeirra. Þar fléttast einnig inn áhersla á
nýsköpun og hagnýtingu þekkingar.
Nemandinn hefur þannig áhrif á umhverfi sitt og er um leið hvattur til að sýna
umhverfinu nærgætni og virðingu. (bls.155) Einnig er lögð áhersla á hagnýtingu
þekkingar (bls. 155) og að unnið sé eftir verkferli
nýsköpunar, þ.e. leitað að þörfum
í daglegu umhverfi fólks, fundin lausn, hönnuð afurð, einn eða með öðrum.
(bls.178). Það að skilja og vera læs á umhverfið er forsenda þess að hafa áhrif á það. (bls.152) Og að nemandinn geti gert grein fyrir áhrifum nýsköpunar á umhverfi sitt og
samfélag. (bls.157) Lögð er áhersla á frjótt skapandi starf, verklega færni og
sjálfstæði. (bls.38)
Hugtakið ,,Hugmynd-lausn-afurð“ í nýsköpunarkennslu tengist
því beint í aðalnámsskrá grunnskóla 2013 þar sem að þau fá tækifæri til þess að
koma hugmyndum sínum á framfæri og hafa þannig áhrif á umhverfi sitt og fara í
það ferðalag að skapa, prófa og hafa áhrif á eigið nám.
Með þetta að leiðarljósi var ákveðið að bjóða nemendum upp á
að taka þátt í þessu verkefni, ferðalagi sem Verksmiðjan 2019 er.
Markmiðið með nýsköpunnarkennslunni og hugmyndavinnunni er:
1.
Að hvertja nemendur til að virkja
sköpunarkraftinn, tjá hugmyndir sínar á skipulegan og skýran hátt
2.
Að hvetja nemendur til að taka frumkvæði á námi
sínu og vera sjálfstæður í vinnubrögðum sínum
3.
Að hvetja nemendur til að sýna styrkleika sína
og nýta þá.
4.
Að æfa nemendur í gangrýninni hugsun
5.
Að virkja hugvit nemandans og fá hann til að
hugsa út fyrir rammann
6.
Að efla viðhorf hans í lausnahugsun af ýmsu tagi
7.
Að gera námið merkingabært – nemendur sjá
hugmyndi sínar verða að veruleika
8.
Að nemendur efli með sé skapandi hugsun og
frjótt ímyndunarafl
9.
Að nemendur eflist í að skýra út og koma frá sér
hugmyndum í máli og myndum
10.
Að nemendur öðlist trú á eigin getu
Þetta er það leiðarljós sem nemendur höfðu. Vinnutímarnir
voru vel nýttir og rétt fyrir skil kynntu nemendur hugmyndir sínar fyrir
námshópnum og síðan samnemendum sínum og skemmtilegar umræður sköpuðust um
verkefnin. Ýmsir nýir vinklar komu inn eftir umræðurnar og sumt af því var
nýtt. Þá fengu nemendur einkaviðtalstíma við undirritaða þar sem var farið í
smáatriði hverrar hugmyndar og rætt hvað væri gott og hverju –ef einhverju
mátti breyta. Þann 07.02., skiluðu nemendur í Bláskógaskóla Reykholti inn 10
hugmyndum. Einn skilaði inn tveimur hugmyndum og 5 einstaklingar skiluðu inn
einni hugmynd og tveir einstaklingar skiluðu inn 2 hugmyndum saman og tveir
skiluðu saman einni hugmynd. Ekki voru sendar inn hugmyndir sem búið var að
vinna aðeins í því nemendum þótti þær ekki nógu vel undirbúnar. Nú var komin
spenna í hópinn eftir að hafa legið yfir verkefnunum og útfært þau eins vel og
þau gátu.
Tillögur sem nemendur sendu inn
voru :
1.
Sigurður
S.Á. Sigurjónsson – Mótóljós - Vera
með ljós á mótorkrosshjóli til að sjá í myrkri og útvarp þegar þér leiðist á
hjólinu. Síðan vera með öpp til að hjálpa þér á æfingum og halda úti dagbók.
2.
Dagur
Úlfarsson – Endurbætt íþróttataska
- Þessi hugmynd er Íþróttataska með nýjum hugmyndum/þáttum, þar á meðal eru loftgöt
á skóhólfinu svo að það komi ekki mikill svitalykt af þeim. Það er líka
nestishólf sem er gert með efni sem heldur sama hitastigi svo að maturinn eða
drykkurinn haldist kaldur.
3.
Jóna
Kolbrún Helgadóttir og Unnur Kjartansdóttir – FEÞ (Finndu eignir þínar) - Þessi hugmynd okkar er
staðsetningartæki sem maður getur límt á hluti sem eru líklegir að tínast. Hægt
verður að fylgjast með hvar staðsetningartækið eða hluturinn sem þú límdir
staðsetningartækið á er staðsett með appi sem maður hleður í símann, ipadinn
eða tölvuna sína. Tækið á að vera hringlaga, 1 cm í þvermáli og 0,2 cm þykkt svo
það fari sem minnst fyrir því. Einnig þarf gott lím eða annað til að halda
tækinu á sínum stað.
4.
Magnús
Hafsteinsson – Tappi fyrir
uppþvottavélar - Nýsköpunin felst í að nota tappa sem komið er fyrir í
sápuhólfi þvottavéla. Þá minnkar rúmmál hólfsins sem hýsir þvottaefni. Þannig
er notandinn þvingaður til notkunar minna þvottaefnis. Hólf uppþvottavéla eru
mjög svipuð að stærð óháð tegundum. Það sama á við um þvottavélar.
5.
Magnús
Skúli Kjartansson – Bollalok - Þetta
er lok sem fer á bolla svo að maður brennir sig ekki og hrærir fyrir mann. Í lokinu
kemur hrærispaði sem er kaldur sem kælir drykkinn t.d kakó.
6.
Sigríður
Mjöll Sigurðardóttir og Þórhildur Júlía E. Sæmundsen – GOGG - Goggurinn hjálpar til þegar verið er að hella í annað ílát. Maður
þarf gogginn til að það sullist ekki niður því það eyðir pening og tíma,
Nýmælið er að það sullast ekki niður eftir ílátinu.
7.
Sigríður
Mjöll Sigurðardóttir og Þórhildur Júlía E. Sæmundsen – Sjálfhitandi smjörhnífurinn - Finnst þér pirrandi þegar brauðið
rifnar út af því að smjörið er of hart? Sjálfhitandi smjörhnífurinn lagar það. Kostir
hugmyndarinnar eru að þú sparir tíma og jafnvel pening með því að þurfa ekki að
eyðileggja brauðið þitt.
8.
Skírnir
Eiríksson – Kefli í kassa - Þetta
er hjól/kefli í litlum kassa sem er hægt að seta saman og gera að stórum kassa sem
er fljótlegt að tengja síma og myndavélar til að hlaða og minnkar snúruflækjur
á vinnustöðum líka væri hægt að tengja við sérhannað batterí þannig að þetta er
lítið og þægileg stykki til að hafa með sér til að hlaða.
9.
Sigurður
S.Á. Sigurjónsson – Fjarstýrðar björgunarbörur
- Þetta á að hjálpa Björgunarsveita fólki í aðstæðum þar sem erfitt er að labba
með börur. Verða tveir mótorar bæði að framan og annar að aftan síðan verður
stýrisbúnaður að framan.
10.
Matthías
Jens Ármann – Teygjó - Hugmyndin
er teygja sem þú setur á fótbotaskóinn þinn og app sem tengist við teygjuna í
gegnum bluetooth og þá þarftu ekki að telja hversu oft þú snertir boltann og þú
getur séð í línuritum bætingarnar.
Eftir að skiladagur rann út var tilkynnt að um 400 tillögur hefðu verið sendar inn og þá
voru tilkynntar 30
bestu hugmyndirnar (06.03) og gleðin í skólanum var mikil þegar að einn af
okkar nemendum komst áfram, Matthías Jens Ármann með hugmyndina sína Teygjó, Teygja
fyrir fótboltaskó sem telur snertingar við boltann.
Hugmynd Matthíasar er:
Aðferðin:
1.
Hvert er vandamálið sem á að leysa?
Hugmyndin er teygja sem þú setur á
fótbotaskóinn þinn og app sem tengist við teygjuna í gegnum bluetooth og þá
þarftu ekki að telja hversu oft þú snertir boltann og þú getur séð í línuritum
bætingarnar.
2.
Fyrir hvern er hugmyndin/hver er markhópurinn?
Fótbolta áhugamenn sem vilja
verða betri í fótbolta.
3.
Hver er nýsköpunin?/Hvert er nýmælið?
Hugmyndin er mjög hentugt t.d
þegar þú ert að halda á lofti eða gera einhverja æfingu sem snýst um að snerta
boltann eins oft og þú getur eða bara spila fótboltaleik. Appið sýnir ekki bara
hversu oft snertir boltann,það kennir þér nýjar æfingar og hjálpar þér að verða
betri og betri í fótbolta með því að bæta metið síðan í gær. Síðan verða
línurit til að sjá bætinguna þína seinasta mánuð eða ár.Teygjan á að þekja
reimarnar alveg og á botninum verða mörg þunn göt sem takkarnir fara í gegnum
og eru þá ekki fyrir.
4.
Hverjir eru kostir hugmyndarinnar?/Hvað bætir
hugmyndin?
Maður þarf ekki að telja hversu
of þú snertir boltann, maður sér
bætingarnar og teygjan heldur reimunum á sínum stað
5.
Hverjir eru gallar hugmyndarinnar?/Hvað mætti
bæta?
Það er erfitt að finna góðan stað
fyrir bluetoothsendirinn og það skemmir að sparka alltof fast í boltann og það
gæti verir flókið að
búa til app.
6.
Hvaða ,,efni“ þarf hugsanlega að nota í
hugmyndina?
Teygjanlegt og sterkt efni og
einhverjir tölvuhlutir.
7.
Er uppfinningnin þín umhverfisvæn?
Já, þetta er margnota og þetta
getur verið búið til á góðan hátt í
flottri verksmiðju
8.
Umbúðir utan um hugmyndina? Hvernig myndu þær
vera?
Ég veit ekki, kannski pappír og
einhver mynd og síðan aðstoðar bæklingar og logó.
9.
Hvaða þættir koma að hugmyndinni?
Í teygjunni eru höggskynjarar
síðan verður bluetooth sendir efst á teygjunni, síðan þarf að búa til app.
Þegar hér var komið þurfti að
setjast niður og hugsa næstu skref, við Matthías fórum saman í fablabið á Selfossi
þar sem við hittum hina þátttakendurna sem komust frá suðurlandi. Þarna notuðum
við tímann, dagpart, til þess að kynnast því sem að fablabið býður uppá og ræða
við Magnús í fablabinu um næstu skref hjá Matthíasi. Þá var ég í sambandi við
foreldra Matthíasar eftir þetta því ljóst var nú að nú yrðum við að vinna
saman. Þau tóku frábærlega vel í að vinna með skólanum og hafa þau farið margar
ferðirnar með Matthías á Selfoss til að vinna og oft með stuttum fyrirvara.
Matthías skilaði síðan inn
verkefninu í lok febrúar og þarna er hann í 30 manna úrslitum og til að gera
langa sögu styttri þá komst Matthías áfram í 10 verkefna úrslitin og Teygjó var kynnt á vef ungruv.is Einnig er myndband
sem sýnir hvernig hugmyndin er hugsuð.
Nú var að halda áfram og fara
yfir næstu skref og fara eftir leiðbeiningum
frá stjórnendum keppninnar. Þetta skipulag kostaði marga tölvupósta og margar
ferðir á Selfoss. En héðan frá Reykholti er rúmir 40 km svo þetta var nokkur akstur
og tími sem fór í ferðir hjá Matthíasi. Hann þurfti að huga að mörgum þáttum og
prófa sig áfram með forritunarkubba, teygjur, finna réttan móttakara, forrita
app og huga að ýmsu öðru tengdu verkefninu. Á Selfossi vann Matthías með
Magnús í fablabinu, einnig með Eyjólfi forritara frá Skemu . Einnig komu myndatökumenn frá
sjónvarpinu til að mynda verkferlana. Nú var verkefnið að verða enn raunverulegra
og spennan að magnaðist. Matthías skilaði sínu og nú þurftum við að
bíða. Að lokum kom að uppskeruhátíðinnií Listasafni
Íslands þar sem að úrslitin yrðu kynnt.
Uppskeruhátíðin var síðan 22. maí.
Búið var að setja upp sýningu á innsendum verkefnum, þá voru plaköt sem fylgdu
hverju verkefni.
Dagskrá hátíðarinnar var svo:
·
Stutt ávörp
·
Verðlaun afhent
o
Samfélagsverðlaun
o
Umhverfisverðlaun
o
Fyrstu verðlaun Verksmiðjunnar
·
Daði Freyr leikur á glænýtt hljóðfæri
Það fór svo að tillaga Matthíasar var fékk samfélagsverðlaun
Verksmiðjunnar en það voru viðbótarverðlaun frá því sem upphaflega var
tilkynnt. Magnús Geir Þórðarson útvarpsstjóri afhenti Matthíasi verðlaunin. Magnús Geir las upp úr niðurstöðum dómnefndar
og þar sagði hann meðal annars: Höfundurinn hefur fundið áhuga sínum farveg og
mjög þarfa lausn á einhverju sem virðist ekki vera til. Þessi hugmynd er
mögulega stærri en höfundinn grunar. Varan gæti sannarlega slegið í gegn meðal
knattspyrnufólks. Það var síðan glaður hópur sem fór heim í Bláskógabyggð eftir
hátíðina. Stoltir foreldrar, vinur Matthíasar, Magnús sem lék í myndbandinu hans, kennari og aðstoðarskólastjóri..
Hvað framhaldið verður með svona nýsköpunarkennslu í
skólanum og þátttöku í keppnum í tengslum við hana þá veður lagst yfir það nú á
vordögum, hvort og hvernig við ætlum að standa að svona vinnu í skólanum.
Þá verður einnig spennandi að sjá hvort að Matthías fylgir
verkefninu eitthvað áfram og gerir það að veruleika. Matthías – haltu áfram með
þetta !
Að lokum langar mig að þakka öllum sem komu að þessu
verkefni skólans, þakka skólastjórnendum það traust að fá að stýra þessu
verkefni innan skólans, þakka Magnúsi í fablabinu á Selfossi fyrir eljuna og
öðrum sem stóðu að Verksmiðjunni. Þá stendur uppúr hvað foreldrar Matthíasar,
þau Helena og Knútur voru áhugasöm og tilbúin að aðstoða verkefnið, skólann og
Matthías. Takk öll.
Ummæli